Inhalt

Współcześnie wojna wydaje się wszechobecna, także w stosunkach polsko- -niemieckich. Nie ma prawie dnia, aby nie pojawił się artykuł prasowy lub komentarz polityka na temat relacji Polski i Niemiec, który w ten czy w inny sposób nawiązywałby do tematu wojny. Można wręcz mówić o postępującej militaryzacji stosunków polsko-niemieckich, rozumianej jako medialne ramowanie tych relacji w języku wojny. Użycie języka wojennego w relacjach polsko-niemieckich manifestuje się na różnych poziomach i ma różne przyczyny. Pierwszy poziom dotyczy wpływu doświadczeń wojennych Polaków i Niemców na rozwój relacji polsko- -niemieckich, a także na rozwój kultury politycznej (i kultury pamięci) w obu krajach. Drugi poziom odnosi się do stosowania metaforyki wojennej w dyskursie polsko-niemieckim nawet w tych obszarach, które właściwie nie mają nic wspólnego z tematem wojny. Po trzecie, po 24 lutego 2022 roku pojęcie wojny nabrało nowego znaczenia, stała się ona bowiem realnym doświadczeniem europejskich sąsiadów – Ukraińców, a także – wraz z zabiciem dwóch obywateli Polski przez spadającą rakietę – Polaków. Czwarty poziom zaś to „wojny medialne” w stosunkach polsko-niemieckich w ubiegłym ćwierćwieczu, wywoływane przez dziennikarzy lub polityków oraz prowadzone z różnym natężeniem przez media po obu stronach granicy. Poniższym uwagom przyświeca główna teza: Polska – na poziomie komunikowanych emocji – jest ciągle w stanie wojny, Niemcy są w stanie pokoju i spokoju, w konsekwencji zatem Polska chce wygrać wojnę, Niemcy zaś nie chcą utracić pokoju. Teza ta, jak twierdzimy, pozwala lepiej zrozumieć wiele obecnych zawirowań w stosunkach polsko-niemieckich, a także je łatwiej uporządkować.

 

Publikacja do pobrania

Informacje o publikacji w jezyku niemieckim

Tekst powstał w ramach projektu „Aktorzy, obszary, sposoby – komunikacja polsko-niemiecka: ze sobą i o sobie”, który Instytut Spraw Publicznych i Niemiecki Instytut Spraw Polskich realizują dzięki środkom Polsko-Niemieckiej Fundacji na rzecz Nauki.